‘De mannen ervaren dat ze er weer toe doen’
De natuur heeft vandaag geen rekening gehouden met Blue Monday. Een licht sneeuwdek zorgt voor een idyllisch decor op weg naar de Oranjeborglocatie in Havelte op wat, volgens ooit als marketingstunt gelanceerde kreet, de meest deprimerende dag van het jaar zou moeten zijn. In de ‘old mancave’ is daar weinig van te merken. Aan de stamtafel zit Willy aan het hoofd. Markante kop, prachtige rode trui. Een man van weinig woorden. Hij observeert. Groepsleider en verpleegkundige Jan van ’t Zand schenkt de koffiebekers vol. Hij is een van de vaste gezichten in de ouderenruimte, waarin een echte huiskamersfeer is gecreëerd.
Tijdens de regiobijeenkomst vorig jaar heeft locatiemanager Teymur Rahimi enthousiast verteld over het initiatief: een prikkelarme ruimte, waarin de bewoners die op leeftijd zijn geraakt zich prettig voelen. ,,We weten wat er speelt, wat de problemen zijn. Er zijn korte lijnen. We hebben goede contacten met de huisarts en wanneer een bewoner naar het ziekenhuis moet, gaat er altijd iemand mee”, lichtte hij die dag een tipje van de sluier op.
Nu het is de dag aangebroken om sfeer te proeven en te ervaren hoe het is om onderdeel te zijn van de ‘old mancave’. Teymur gaat zijn bezoek voor naar de ruimte, waarin de bewoners die binnen Oranjeborg werden aangemerkt als ‘de verloren groep’ weer een fijne invulling van hun leven hebben gekregen. ,,Ze ervaren dat ze er weer toe doen”, zegt Jan van ’t Zand.
Op dit moment is Havelte de enige locatie binnen Oranjeborg die op deze manier een ruimte heeft ingericht voor de oudere bewoners. De pilot is twee jaar terug van start gegaan, nadat studenten die de opleiding persoonlijk begeleider volgden met aanbevelingen kwamen. Nu is de ‘old mancave’ niet meer weg te denken. Jan: ,,Het geeft de bewoners structuur. Ze zaten vaak dagenlang op hun kamer, deden niet meer mee met de dagbesteding. Nu hebben ze weer een zinvolle invulling. Deze mensen hebben veel zorg nodig en die kunnen wij ze bieden. Wij zien elke verandering. Ze hebben een vast ritme en een vaste stek. Daar voelen ze zich heel erg prettig bij.”
Hij pakt een papier waarop de dagplanning van de ouderruimte staat ingevuld. Het is een vast stramien dat de bewoners zekerheid geeft. Op dit moment maken vijf bewoners gebruik van de ouderenruimte: Klaas, Frans, Geert, Willy en Dennis. Met de laatste gaat het niet zo goed. Jan heeft hem eind vorig jaar een onvergetelijke dag bezorgd door een wens in vervulling te laten gaan via de Stichting Ambulance Wens. In de Zwarte Dennen kon Dennis weer even ervaren hoe heerlijk het is om buiten te zijn, koffie met wat lekkers te nuttigen en een sigaartje te roken.
Het is veelzeggend voor de warmte en empathie binnen de muren van de zorginstelling. Iedereen telt mee. Jan is blij dat ook collega Harry Klaver, eveneens groepsleider en verpleegkundige, nauw bij het project is betrokken. Ze vullen elkaar aan, stimuleren elkaar en zoeken telkens naar invalshoeken om het de bewoners zo goed mogelijk naar de zin te maken. Jan: ,,Het is soms moeilijk om ze te enthousiasmeren, maar het is bijvoorbeeld heel belangrijk dat ze elke dag beweging krijgen.”
Vanaf de bank in het woongedeelte heeft Geert flarden van het gesprek opgevangen. ,,Ik heb gisteren al gefietst”, laat hij weten. ,,Dan hoeft het vandaag niet weer.” Het blijkt een misvatting. Even later gaat Geert, samen met Harry, naar de prachtige sportruimte en zitten de twee een kwartier lang naast elkaar op een hometrainer. ,,Het is voor de bewoners goed dat er vaste gezichten op de groep zitten”, benadrukt Jan. ,,Dat zorgt voor een veilig gevoel. De mannen voelen zich weer gehoord en we proberen ze grenzen te laten opzoeken. Frans houdt van zwemmen. Dat gaan we dan ook elke week doen. We hebben vaste dagen voor de boodschappen. We stimuleren dat ze hun eigen boodschappenbriefje maken.”
Hij staat op om vanuit de kast de activiteitenmap te pakken. Uiteraard staan daarin veel spelletjes, zoals kaarten en sjoelen. ,,Het is mooi om te zien hoe bloedfanatiek ze dan zijn.” Harry knikt. ,,Wij zorgen voor rust en continuïteit in hun leven.” Wat beide aanjagers vooral enorm prettig vinden is dat er binnen Oranjeborg volop wordt meegedacht en steeds wordt gekeken welke voorwaarden nodig zijn om tot een optimaal resultaat te komen. ,,Wij zijn de enige locatie met vier verpleegkundigen”, vertelt Harry. Een van de wensen voor de komende periode is om met de bewoners te gaan koken. ,,Wanneer ze twee keer in een pannetje roeren, is dat voor hen al een activiteit.”
Dan is het tijd om even in te grijpen. Geert heeft zonder overleg de tv aangezet. ,,Wie heeft je daar toestemming voor gegeven?”, wil Harry weten. ,,De radio staat ook al aan en we zijn hier in gesprek.” Onmiddellijk wordt het toestel weer uitgeschakeld. Het wederzijds respect is groot. Dan maar even naar buiten om een sigaretje te roken. Jan ziet het goedkeurend aan. Hij had niet kunnen verwachten dat deze baan op de ‘old mancave’ hem zoveel uitdaging zou blijven bieden. ,,Ja, dit geeft veel voldoening.” De lach op zijn gezicht is veelzeggend.
Geplaatst: 17-01-2024