Overweldigende reacties op documentaire ‘Ik kan het, PUNT!’
,,Dit is een dag die voor altijd in het geheugen gegrift zal staan.” Bioscoopbaas Albert Jan Vos spreekt deze mooie woorden voor aanvang van de laatste voorstelling op de premièredag van de documentaire ‘Ik kan het, PUNT!’ in het Luxor Theater in Meppel. Hij heeft voor deze gelegenheid zijn bioscoop de gehele dag ter beschikking gesteld aan Oranjeborg. De rode loper ligt uit, aan de wand hangen posters van de helden van de Mont Ventoux. Het is een bijzonder decor voor een bijzondere dag.
Alle betrokkenen zijn vroeg wakker geworden vandaag. Bij Anja en Henk Stokvis gaat de wekker om zes uur af, op de verschillende locaties is het ook nog donker wanneer de bewoners opstaan. Er hangt spanning in de lucht, hoewel de mannen een paar weken eerder al naar de ruwe versie van de film hebben gekeken. Dit voelt anders. Dit is het moment waarop het avontuur dat ze deze zomer hebben beleefd in Zuid-Frankrijk aan een breed publiek wordt gepresenteerd.
De avond ervoor heeft documentairemaker Wouter Taal nog flink wat uren gesleuteld aan het eindresultaat. In de drang naar perfectie wordt niets aan het toeval overgelaten. Tijdens het bekijken van de preview zijn hem wat dingen opgevallen, die beter kunnen. Samen met cameraman Thomas Liebe heeft hij alles uit de kast gehaald om een documentaire te maken, die breed kan worden weggezet. Het is een megaklus geweest: 120 uur beeldmateriaal is teruggebracht tot een pakkend verhaal van vijftig minuten.
De hoofdrolspelers druppelen één voor één binnen. Radjin heeft voor de première zijn mooiste pak uit de kast gehaald. ,,Ik voel me gemotiveerd”, zegt hij, wanneer hij met een grote zak popcorn plaatsneemt aan een van de tafels in de ontvangstruimte. Hij heeft er zichtbaar in. ,,Normaal sta ik om half acht op, vanmorgen was ik er al om zes uur uit.” Voor Albert Jan Vos heeft hij een cadeautje meegenomen. ,,Ga ik hem straks geven.”
Fotograaf Paul Bink zoekt bij de entree naar de juiste lichtinval voor zijn portretten. Felle lichten zetten de bewoners die poseren voor de prachtige poster bij binnenkomst letterlijk in de schijnwerpers. Ook Maik, die fietsend de Mont Ventoux heeft bedwongen, hoort bij het gezelschap dat de eerste voorstelling bijwoont. Hij doet het met een dubbel gevoel. ,,Trots dat ik hier ben, verdrietig omdat mijn stiefvader net is overleden. Ik had zo gehoopt dat hij dit nog mocht meemaken.”
Henry Stuifzand krijgt intussen een telefoontje van een bezoeker, die het niet aandurft om met Storm Ciarán de reis naar Meppel te ondernemen. Er zijn ook een paar griepgevallen, maar daar staat de komst tegenover van een aantal mensen dat zich op het laatste moment heeft opgegeven. Zeven keer een volle zaal, het is iets dat bij de initiatiefnemers op voorhand voor een brede glimlach zorgt.
Gejaagd door de wind arriveren Mas Boom en Gio Lippens in het Luxor Theater. De twee kennen elkaar onder meer van het Sportgala van de Meppeler Courant, waarvan Lippens vele jaren de presentator is geweest. Er ontstaat een geanimeerd gesprek over het ontstaan van Oranjeborg en de kansen, die de bewoners bij de zorginstelling krijgen. De NOS-verslaggever heeft de voice-over ingesproken van de documentaire en grijpt – voordat hij naar Hilversum afreist om jonge collega’s de fijne kneepjes van het vak bij te brengen – de gelegenheid maar al te graag aan om het eindresultaat te bekijken.
Dan is het tijd om naar binnen te gaan. Zaal 6 stroomt langzaam vol. Henk Stokvis spreekt zijn eerste welkomstwoord van de dag. Hij vraagt applaus voor het gulle gebaar van Albert Jan Vos de bioscoop beschikbaar te stellen en zegt dat de film veel méér is dan een verslag van de fietstocht. ,,Het is indrukwekkend geworden.” Voordat de lichten doven, sluit Vos zich bij die woorden aan: ,,We maken er één groot feest van.” Wouter Taal geeft eerlijk toe dat het hij ‘best spannend vindt’. ,,Je hebt zóveel materiaal, maak daar maar eens een verhaal van.” Hij bedankt de filmhelden voor het vertrouwen.
De documentaire die vervolgens wordt vertoond, maakt veel indruk op alle aanwezigen. Dit is het werkelijke verhaal van zes stoere mannen, die veel tegenslagen hebben gekend in het leven en in Frankrijk een overwinning op zichzelf hebben gehaald. Adri, Dennis, Maik, Radjin, Rodensio en Stanley stellen zich in de interviews kwetsbaar op, geven een inkijkje in hun verleden, maar stralen vooral trots en wilskracht uit in hun ambitie de top van de Mont Ventoux te halen.
Je ziet ze strijden en afzien op de flanken van de ‘kale berg’. De benen doen pijn, het lichaam schreeuwt om ermee te stoppen, maar opgeven is geen optie. Het is een film die keihard binnenkomt, ontroert en aangeeft hoe belangrijk Oranjeborg in het leven van deze mannen is. Ze durven weer uitdagingen aan te gaan. Grenzen te verleggen. Belangrijk is de duiding die Hoofd Zorg Stephan Veldman in de documentaire aanbrengt. Het stemt tot nadenken. Gaan we in Nederland op een goede manier met deze mensen om? Krijgen ze de zorg die ze verdienen?
Mas Boom is er na afloop heel duidelijk in. Hij roemt de maatschappelijke bijdrage van Oranjeborg en de voorbeeldfunctie van de zorginstelling. ,,Het is een indrukwekkende documentaire. Wie je ook bent: er gaat zóveel door je heen. Dit draagt bij aan het zelfvertrouwen en het zelfrespect van de bewoners. Het is de bevestiging van hetgeen wij jaren terug in gang hebben gezet: Oranjeborg gaat uit van wat de mannen wél kunnen. Een schouderklopje werkt zoveel beter dan straf.”
Gio Lippens noemt de documentaire eveneens ‘indrukwekkend’. Het is een woord dat deze dag veelvuldig zal vallen. ,,Ik ben gewend om topsporters te volgen op de Mont Ventoux, maar de prestatie die deze jongens hebben geleverd is zoveel groter.”
Bij het verlaten van de zaal krijgen de bezoekers een kaartje overhandigd, waarop ze kunnen schrijven wat ze van de film hebben gevonden en wat de eventuele verbeterpunten zijn. Een eerste blik op de reacties is veelzeggend: ‘Wauw, geweldig in beeld gebracht. Erg mooi. Respect voor de groep en de makers’. ‘Prachtige film, wat een doorzettingsvermogen. Toppers!’ Margriet Bakker-Oosting sluit zich daar graag bij aan. ,,Het zou goed zijn deze film op de scholen te vertonen en zo de leerlingen te waarschuwen voor de verleidingen waaraan ze kunnen worden blootgesteld.”
Inmiddels is de tweede groep bezoekers gearriveerd en zit zaal 6 van de prachtige bioscoop opnieuw helemaal vol. De enorme belangstelling overtreft stoutste verwachtingen. Ook de media zijn volop geïnteresseerd in de documentaire. Stefan Klomp van RTV Drenthe is de eerste die zich meldt in de bioscoop, niet veel later gevolgd door Daphne Eskes van de Meppeler Courant en een viertal stagiaires van RTV Meppel. Uiteraard willen ze allemaal de documentairemaker spreken en moet ook Henk Stokvis tijd vrij maken om voor de camera te verschijnen. Hij legt geduldig uit dat het de intentie is om met de documentaire uiteindelijk de landelijke televisie te halen.
Een van de mensen die de eerste middagvoorstelling bijwoont, is Nelson Petter uit Steenwijk. Als deejay heeft hij een enorme reputatie opgebouwd. Hij heeft zelfs gedraaid op de sluitingsceremonie van de Olympische Spelen Pyeongchang en is een vaste gast tijdens de Formule 1-races op Zandvoort. Daarnaast reist hij jaarlijks samen met Joey Teekamp af naar de Mont Ventoux wanneer daar de Tour du ALS plaatsvindt. Hij is onder de indruk van de documentaire. ,,Heel knap gemaakt. Prachtig weergegeven. Naast de verhalen van de jongens word je echt meegenomen die berg op. Je beleeft het heel intens.”
De bioscoop is inmiddels veranderd in een doorgangshuis van geïnteresseerde bezoekers. Er zijn ’s middags maar liefst drie voorstellingen. Oud-becommentariërend hoofdredacteur Ton Henzen van de Meppeler Courant arriveert met zijn vrouw Wietje Doze. Aan een van de tafels nemen de voetbalmannen Jacob Botter, Eric Grotens en Roel Nekeman de kansen van Ajax door, dat die avond in actie komt tegen Volendam. Het voetbal verdwijnt volledig naar de achtergrond, nadat ze de documentaire hebben gezien. Op social media laten ze weten wat ervan hebben gevonden. ‘Heel indrukwekkend en klaar voor het International Documentaire Festival in Amsterdam’, schrijft Nekeman op X, in de volksmond nog altijd Twitter genoemd. Ook Grotens heeft genoten. ‘Prachtig vastgelegd. Verdient groot nationaal tv-podium! Geïmponeerde kijker’.
Bij de mensen van Oranjezorg stromen de complimenten intussen binnen vanuit de zorgwereld. Er zijn knuffels, omhelzingen en veel, héél veel appjes en reacties op social media. De film heeft, dat is nu al duidelijk, iets losgemaakt bij de mensen. Uiteraard worden de makers Wouter Taal en Thomas Taal niet vergeten. Zij krijgen het respect en de waardering, die ze verdienen, nadat ze een slordige 460 uur bezig zijn geweest om er een intrigerende documentaire van te maken. Daarin zijn ze méér dan geslaagd.
‘Prachtig, ontroerend, confronterend. Zorg met een Ziel!’, reageert Ingur Zijlstra, een oud-collega en goede vriend van Henk Stokvis. Bij Ingur is ALS geconstateerd en zijn toestand is de afgelopen maanden verslechterd. Zijn ziekte is de aanleiding geweest dat Oranjeborg deze zomer met een groep van zestig mensen de Mont Ventoux heeft beklommen om geld in te zamelen voor de Stichting ALS. De omhelzing tussen Henk en hem in het speciaal voor de tocht gebouwde ALS-dorp in Malaucène, prachtig in beeld gebracht door de documentairemakers, is aangrijpend om te zien en zorgt bij menig bezoeker voor een brok in de keel.
Bort Hartog, regiodirecteur algemene zaken Drenthe bij Accare, bezoekt de voorlaatste voorstelling van de dag en vat in vier woorden samen wat hij van de documentaire vindt: Puur. Eerlijk. Hoopvol. Voorbeeld. Beter had hij het niet kunnen verwoorden. Henk Stokvis, tot slot: ,,Het was zó mooi, al die trotse vaders, moeders, familie en vrienden. We hebben wat weggezet. Alles klopte. Wat een dag!”
Geplaatst: 13-11-2023